بیماری آکانتوزیس نگریکان (Acanthosis Nigricans)

بیماری آکانتوزیس نگریکان تغییر رنگ و مخملی شدن پوست است که بطور عمده روی چینهای بدن ایجاد میشود و رنگ پوست نواحی مبتلا، قهوه ای تیره یا سیاه میشود. شایعترین نواحی گرفتار شامل: طرفین و پشت گردن, کشاله ران, زیربغل, آرنج و زانو, کف دست و پا و ناف میباشد.

بیماری در هر دوجنس دیده میشود. در چاقها و دیابتیها شایعتر است. بچه های دچار آکانتوز نگریکان 2 برابر بیشتر از افراد سالم شانس ابتلا به دیابت تیپ دو را دارند. در سیاهپوست ها بیماری شایعتر است.

آکانتوز نگریکان به فرمهای مختلفی طبقه بندی میشود:

1) فرم همراه با چاقی:

شایع ترین نوع از عوامل ایجاد کننده بیماری میباشد که در هر سنی رخ میدهد. در این افراد مقاومت به انسولین وجود دارد

2) فرم سندرومیک:

این فرم همراهی با سندرمهای مختلف دارد: هیپرانسولینی, کوشینگ, تخمدان پلی کیستیک, سندروم کروزون, لیپودیستروفی توتال، بیماری آدیسون، اختلالات غده هیپوفیز و کم کاری تیروئید

3) فرم خوش خیم:

بعنوان آنومالی آکانتوتیک آکرال مشخص میشود. ضایعات پوستی در سطح بالای دست و پا ایجاد میشود (زانو، آرنج، ناکل ها و سطوح پشتی دست و پا). این بیماران از سایر جهات سالمند. این بیماری در سیاهپوستان بطور شایع تری مشاهده میشود.

4) فرم داروئی:

نیکوتینیک اسید، انسولین، کورتون خوراکی و تزریقی، هورمونهای رشد، مکمل های بدنسازی و داروهای تیروئیدی. مصرف داروهای شیمی درمانی ضایعات شبیه آکانتوز نگریکان میدهد که با قطع دارو، ضایعات بهبود می یابند.

5) فرم ارثی:

بصورت اتوزومال غالب منتقل میشود. ضایعات در هر سنی خصوصا در شیرخواری و کودکی ظاهر میشوند.

6) فرم همراه با بدخیمی:

در نود درصد موارد تومورهای دستگاه گوارش خصوصا معده، عامل ایجاد هستند. در25 تا 50 درصد موارد، ضایعات در لب و زبان وجود دارد. ضایعات عموما شروع ناگهانی داشته و بطور شایع خارش دارند. بدخیمی های دیگر شامل: پروستات, تخمدان, پستان, ریه و لنفوم می باشد.

ممکن است در فرم با بدخیمی، همراهی با Skin tag، سبورئیک کراتوز و Tripe palms مشاهده شود.

7) فرم mixed:

چند فرم از انواع ذکر شده در بالا، با هم وجود دارد. شایعترین عامل آغازگر بیماری, بالاتر بودن سطح انسولین خون میباشد. در چاقها مقاومت به انسولین شایعتر میباشد و برای کاهش مقاومت انسولینی, رژیم مناسب, ورزش و کنترل قند بایستی انجام شود.

تشخیص بیماری بالینی است و در صورت نیاز، بیوپسی پوست انجام میشود.

آزمایشات قند خون، تست تحمل قند, بررسی انسولین خون، تست تیروئید، کورتیزول خون و هورمونهای جنسی در صورت لزوم بررسی می گردد.

بدخیمی های گوارشی و داخلی، خصوصا زمانیکه بیماری ناگهان شروع میشود، بایستی مد نظر قرار بگیرد.