درمان های رایج بیماری پسوریازیس

درمان های بیماری پسوریازیس به سه دسته تقسیم میشود:

1) درمان های موضعی

2) فتوکموتراپی (نور درمانی)

3) درمان های سیستمیک

درمان های موضعی:

۱-آنالوگ های ویتامینD3: کلسی پوتریول، کلسی تریول، تاکلسیتول

معمولا آنالوگ های ویتامین D3 در موارد پسویازیس با شدت خفیف و متوسط به عنوان خط اول درمان استفاده میشود و در موارد شدید به صورت ترکیب با داروهای موضعی دیگر مانند کورتیکو استروییدهای موضعی استفاده میشود.

در حاملگی، شیردهی، نارسایی کلیه، آلرژی به ویتامین D3و در موارد گسترده بیماری که به مقادیر بالاتر از حد مجاز دارو نیاز هست، نباید از این دارو استفاده نمود.

۲-کورتیکو استرویید های موضعی:

این داروها نیز به عنوان درمان خط اول پسوریازیس خفیف تا متوسط و پسوریازیس در محل هایی نظیر فلکسورهای اندام ها (نواحی تاشونده دست و پا) و نواحی تناسلی استفاده میشود.

در موارد شدید هم میتوان به صورت درمان ترکیبی با آنالوگ های ویتامینD3 ، رتینوییدهای موضعی، آنترالین و تار استفاده نمود.

در موارد مقاوم بیماری میتوان از پانسمان بسته استرویید موضعی استفاده کرد.

این داروها در افرادی که مبتلا به عفونت های قارچی، ویروسی و باکتریایی هستند، در حاملگی و شیردهی، در آلرژی های تماسی به کورتیکو استروییدهای موضعی نباید استفاده شوند.

۳-آنترالین (دیترانول یا روغن زرد) :

درموارد پسوریازیس با شدت خفیف تا متوسط به عنوان خط دوم درمان استفاده میشود.

موارد منع استفاده: در پسوریازیس پلاکی که در حال پیشرفت و گسترش است و بیماری ثابت نیست، در پسوریازیس پوسچولار و در پسوریازیس اریترودرمیک نباید از آنترالین استفاده کرد.

۴- رتینویید موضعی

رتینویید موضعی موثر در پسوریازیس، تازاروتن (Tazarotene) است که به عنوان خط دوم درمان به صورت تک درمانی استفاده میشود ولی با توجه به ایجاد خارش و تحریکات پوستی، بهتر است این درمان در ترکیب با کورتیکو استرویید موضعی استفاده شود.

موارد منع استفاده: در پلاک های پسوریازیس گسترش یابنده و غیر ثابت، پسوریازیس اریترودرمیک، درماتیت آلرژیک ، حاملگی و شیردهی

۵-درمان های موضعی دیگر: حمام آب و نمک، سالسیلیک اسید موضعی، استفاده از محصولات Tar (روغن سیاه) و مهار کننده های کلسی نورین.

فتوکموتراپی:

به عنوان درمان اصلی پسوریازیس متوسط تا شدید میباشد. فتوتراپی با نور ماوراء بنفش B(UVB) با باند باریک یا پهن و فتو کموتراپی با اشعه ماوراء بنفش A (UVA) متعاقب خوردن یا مالیدن موضعی پسورالن انجام میشود که تحت عنوان PUVA نامیده میشود.

موارد منع استفاده از UVB و PUVA

۱-بیماریهای ژنتیک که حساسیت به نور دارند و احتمال ریسک افزایش یافته سرطان پوستی را دارند.

۲-فتوتیپ پوستی ۱

۳-استفاده از داروهای موضعی یا سیستمیک که فتوتوکسیک (واجد حساسیت به نور) هستند.

۴-استفاده از اشعه یونیزان و سابقه تماس با آرسنیک.

۵-درمان با سیکلوسپورین

۶-داروهایی که باعث نقص ایمنی میشوند.

۷-سابقه سرطان پوستی مخصوصا ملانوما و سرطان سلول های سنگفرشی (SCC)

۸-عدم پذیرشاین درمان توسط بیمار

موارد منع استفاده فقط برای روش درمان با PUVA می باشد که شامل: آب مروارید، نارسایی کبد و مصرف داروهای سمی برای کبد، بارداری و شیردهی

درمان های سیستمیک:

۱-متوتروکسات:

درمان خط اول سیستمیک برای پسوریازیس است که برای بیماری بسیار شدید و تمامی فرم های بالینی موثر میباشد. متوتروکسات به صورت هفتگی تجویز می شود. در موارد پسوریازیس پلاکی مزمن، پسوریازیس پوسچولار، فرم اریترودرمیک پسوریازیس، پسوریازیس با درگیری مفصلی، درگیر ناخنی شدید، پسوریازیس مقاوم به درمان های دیگر نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

موارد منع استفاده: زخم معده، حساسیت به متوتروکسات، نارسایی کبدی، استفاده از داروهای سمی برای کبد، عفونت شدید بارداری و شیردهی، کاهش عملکرد ریه، حساسیت به دارو .

۲-سیکلوسپورین:

در موارد پسوریازیس شدید استفاده میشود ولی به علت اثرات سمی بر کلیه باید در یک دوره کوتاه چند ماهه استفاده شود.

موارد منع مصرف: نارسایی کلیه، فشار خون کنترل نشده، نقص ایمنی اولیه یا ثانویه، همزمان با PUVA تراپی، حساسیت به دارو، عفونت شدید.

در موارد نارسایی کبدی، حاملگی و شیردهی، دیابت و مصرف کننده های الکل، دارو باید با احتیاط مصرف شود.

3-رتینوییدهای سیستمیک:

آسیترتین (نئوتیگازون) یک درمان موثر برای پسوریازیس میباشد که در موارد پسوریازیس شدید، پسوریازیس پوسچولار و پسوریازیس اریترودرمیک استفاده میشود.

بزرگترین مشکل در مورد درمان با رتینویید سیستمیک تراتوژنیسیتی (عوارض روی جنین) آنهاست. اثر بخشی آن در پسوریازیس ناخن و درگیری مفصلی پسوریازیسی در حد متوسط است.

در هنگام استفاده از رتینوییدهای سیستمیک، بررسی عملکرد کبد، قند خون، تست حاملگی، بررسی کامل شمارش خونی باید انجام شود.

موارد منع استفاده:

نارسایی کبدی، نارسایی شدید کلیه، حاملگی و شیردهی، مصرف الکل.

4-استفاده از داروهای بیولوژیک:

اتانرسپت، اینفلکسی ماب، آدالیموماب و استکیموماب مهمترین داروهای بیولوژیک مورد استفاده در پسوریازیس است.

در موارد متوسط تا شدید پسوریازیس که به دیگر داروهای سیستمیک جواب نداده اند و در موارد درگیری مفصلی پسوریازیس استفاده میشوند.

موارد منع استفاده: عفونت های قارچی، باکتریایی و ویروسی.

افرادی که ریسک بالا برای سپسیس دارند، سل فعال، افراد دچار نقص ایمنی، در حاملگی و شیردهی این داروها باید با احتیاط مصرف شوند.

درمان های ترکیبی:

بطور کلی، درمان های ترکیبی چه به صورت موضعی و چه سیستمیک بسیار موثرتر از هر درمان به تنهایی میباشند.

ترکیب کلسی پوتریول موضعی با یک کورتیکواسترویید موضعی موثر تر از هریک از آنها به تنهایی است.

ترکیب کلسی پوتریول موضعی با سیکلوسپورین، ترکیب کلسی پوتریول موضعی با آسیترتین موثرتر از هرکدام از آنها به تنهایی است.