لوپوس اریتماتوز جلدی (Discoid Lupus Erythematosus)

لوپوس اریتماتوز (Lupus erythematosus) گروهی از بیماری های التهابی مزمن و خود ایمنی هستند که عمدتا پوست را درگیر می کنند. شایعترین نوع درگیری پوستی بیماری لوپوس، ضایعات پوستی دیسکوئید لوپوس اریتماتوز (DLE) نام دارد که بیماری مزمن و طول کشنده می باشد و به صورت ضایعات سکه ای شکل قرمز و پوسته دار روی صورت، سر و گوش ها ایجاد می شوند.

این ضایعات ممکن است منجر به ایجاد لک های پوستی یا ایجاد جوشگاه و اسکار و یا ریزش موی دائمی در محل شوند. علت DLE مشخص نیست ولی عوامل ژنتیکی و هورمونی، مصرف سیگار و نور آفتاب زمینه ساز آنها می شوند. سن شایع ابتلا در دهه دوم و سوم زندگی است. معمولا در خانم ها ۵ برابر شایعتر از آقایان است. در سیاه پوستان شایعتر از سفید پوستان می باشد. بیماری در فصول گرم و آفتابی شایعتر می باشد. بیماری مسری نبوده و واگیری ندارد.

ابتلای همزمان به بیماری لوپوس سیستمیک وجود دارد و در بیمارانی که تعداد ضایعات لوپوس جلدی در آنها بیشتر و گسترده تر باشد، احتمال ابتلا به لوپوس سیستمیک بیشتر می باشد. ولی حدود 5 تا 20 درصد شانس تبدیل شدن به فرم لوپوس سیستمیک وجود دارد که یک بیماری با درگیری احشا وسیستم های مختلف بدن می باشد.

علائم بالینی:

ضایعات پوستی به دو فرم کلی محدود (لوکالیزه) و منتشر (جنرالیزه) تقسیم می گردد.

فرم محدود، به ضایعاتی اطلاق می شوند که درگیری پوست فقط در ناحیه بالای گردن اتفاق بیفتد و 80 درصد بیماران بدین صورت درگیر بیماری هستند و در فرم منتشر، پوست هر دو ناحیه بالای گردن و زیر گردن درگیر بیماری می باشد. بطور عمده ضایعات لوپوس جلدی در مناطق در معرض آفتاب ایجاد میشود.

درگیری در پوست معمولا بصورت ضایعات قرمز و پوسته دار (پوسته ها به ضایعه چسبیده اند) شروع می شود که به تدریج برجسته میشود. ضایعات مدت های طولانی دوام آورده و معمولا بعد از بهبود، لک های تیره در حاشیه و اسکار فرو رفته سفید رنگ در مرکز ضایعات روی پوست ناحیه مبتلا ایجاد می شود.

محل شایع ضایعات پوستی بر روی بینی، گونه ها و روی گوش ها می باشد؛ ولی هر ناحیه ای از صورت و حتی لب ها می تواند درگیر شود.

در فرم منتشر بطور عمده ضایعات در نواحی قفسه سینه، ناحیه بالایی پشت و پشت دست ها ایجاد می شود؛ ولی هر ناحیه ای از بدن می تواند مبتلا شود. گاهی ضایعات برجسته و شبه زگیل رخ می دهد. درگیری پوستی لوپوس جلدی معمولا بدون علامت است ولی گاهی همراه با سوزش و خارش می باشد.

بیماری می تواند نواحی مودار خصوصا ناحیه سر را درگیر نماید که بصورت مناطق التهابی و همراه با ریزش مو در منطقه مبتلا دیده میشوند و سوراخ های خروجی مو از کراتین پر شده اند (Follicular keratosis). بعد از بهبود ضایعات، نواحی ریزش موی دائمی ممکن است مشاهده شود. ضایعات روی سر معمولا واجد پوسته ای هستند که مانند نوار چسب از روی ضایعه بلند می شود (carpet-tack sign).

 

تشخیص:

معمولا تشخیص این بیماران با نمونه برداری از پوست دچار ضایعه و بررسی ایمونوفلورسانس از نمونه پوستی (اغلب واجد لوپوس باند هستند) صورت می پذیرد. تست های خونی لوپوس مانندANA ، معمولا سطح پایین خونی در لوپوس جلدی دارند. لوپوس سیستمیک را باید با انجام آزمایشات و بررسی های داخلی رد نمود.

 

درمان:

  • اجتناب از اشعه ماوراء بنفش خورشید با استفاده از ضد آفتاب مناسب
  • قطع سیگار
  • کورتیکواستروییدهای موضعی
  • تزریق استرویید در داخل ضایعات
  • مهار کننده های کالسی نورین: تاکرولیموس و الیدل
  • داروهای ضد مالاریا: هیدروکسی کلروکین
  • متوتروکسات
  • رتینویید خوراکی: تیگازون و نئوتیگازون
  • میکوفنولات
  • داپسون
  • آزاتیوپرین
  • تالیدومید
  • داروهای بیولوژیک

تشخیص و درمان به موقع می تواند از بدشکلی و ایجاد اسکار وریزش موی بیماران پیشگیری نماید.

منبع: دکتر حمید سورگی متخصص پوست، مو و زیبایی