کورک (Boil، furuncle) و راههای درمان آن

کورک التهاب و عفونت عمقی فولیکول مو می باشد و یک نوع فولیکولیت عمقی است. شایعترین عامل ایجاد این مشکل، میکروبی به نام استافیلوکوکوس طلایی است. شکل بالینی ضایعات بصورت یک برآمدگی قرمز، ملتهب، دردناک و پر از چرک میباشد. البته گزارشاتی وجود دارد که اندازه کورک میتواند به بزرگی یک توپ گلف شود.

کورک ممکن است با تب، ضعف و خستگی و بی حالی و بزرگی غدد لنفاوی همراه باشد. با خارج شدن ترشحات چرکی، درد بیمار کاهش می یابد. کورک تقریبا در تمام سطوح پوستی که واجد مو هستند، ایجاد میشود.  

بیشترین محل درگیری روی صورت و گردن میباشد. اما باسن و ران ها هم از محل های شایع ایجاد کورک می باشند. اگر چندین کورک در یک منطقه از بدن ایجاد و در زیر پوست به هم متصل شوند نمایی مشابه کفگیر ایجاد میکنند که به آن کفگیرک (carbuncle) میگویند و معمولا در نواحی که پوست ضخیمتر است، مشاهده میشود.

پشت گردن، کمر و پشت رانها بیشتر دچار کفگیرک میشوند و بیماران دچار تب و لرز شده و ترشحات چرکی از سوراخهای متعدد روی پوست خارج میشود و این حالت نیازمند مراجعه سریع به پزشک می باشد. 

در بسیاری از افراد باکتری عامل کورک روی سطح پوست یا داخل بینی فرد زندگی میکند که بیماری زا نیست ولی در صورت ایجاد خراش کوچک پوستی یا ابتلای فرد به شرایط مستعد کننده، بیماری زا میشود.

کورک در نوجوانان و جوانان تازه بالغ شایعتر است. دیابتی ها، افراد چاق، کسانیکه تحت درمان با داروهای سرکوب کننده ایمنی مثل کورتون ها و داروهای شیمی درمانی هستند، افراد دچار نقص ایمنی ارثی یا اکتسابی مثل ایدز، و مبتلایان به سوءتغذیه به شدت در معرض خطر عفونت های پوستی از جمله کورک هستند.

 درمان: 

کورک گاهی اوقات بطور خودبخود خوب میشود.اما اغلب نیاز به باز کردن و تخلیه چرک درون کورک وجود دارد، گاهی خودش سر باز میکند. برای تسریع و کمک به این روند بهتر است روزانه چندین بار با محلول های ضد عفونی کننده موضعی محل شستشو داده شود و از کمپرس آب گرم استفاده شود. اگر خود بخود سر باز نکرد به هیچ وجه نبایستی کورک را فشار داد و نباید آن را بترکانیم.  تخلیه چرک و آبسه توسط پزشک بهترین پیشنهاد درمانی است.

 مواردی که باید از آنتی بیوتیک استفاده شود:

1) زمانیکه که تعداد کورک ها زیاد است

2) کورک های بزرگتر از 5 میلیمتر 

3) در مناطق حساس مثل سینه ها، کشاله ران و روی صورت (داخل بینی و گوش) که با تخلیه خوب نمیشوند

4) در بیماران دچار تب و لرز 

5) در بیماران با ضعف ایمنی

- برای پیشگیری از ایجاد کورک باید همیشه پوست خود را تمیز نگه‌دارید.

- استفاده از صابون‌های ضد‌باکتری در کسانی که مستعد ایجاد کورک هستند، کمک‌کننده است.

- رعایت اصول اولیه بهداشتی مهم است: مانند استفاده نکردن از حوله مشترک

- در افرادی که ناقل باکتری روی پوست و داخل منافذ بینی خود هستند، شستشوی مرتب بدن با ضدعفونی کننده هایی مانند بتادین رقیق شده یا محلول رقیق وایتکس توصیه میشود.

- گاهی برای کم کردن باکتریهای ایجاد کننده، درمان با داروهای آنتی بیوتیک موضعی برای از بین بردن باکتریهای داخل بینی، زیر بغل، کشاله رانها با تجویز پزشک صورت می گیرد.

منبع: متخصص پوست، مو و زیبایی دکتر رویا ساعد پناه