کودکان و اگزمای پوشک (Diaper dermatitis)

یکی از انواع اگزمای تماسی تحریکی میباشد که منجر به قرمزی و پوسته ریزی خفیف در نواحی کشاله ران و باسن و نواحی پایین شکم میشود ولی عمق چینهای پوستی کشاله ران سالم باقی می ماند.

بیماری بطور شایع در دو سال اول زندگی رخ میدهد و شایعترین زمان ابتلا 9 تا 12 ماهگی است. افراد پیر که از پوشک استفاده میکنند مستعد اگزمای پوشک هستند. مرطوب بودن ناحیه پوشک، قلیایی بودن ادرار و نمکهای صفراوی و آنزیمهای مدفوع شرایط مناسب را برای ابتلا به بیماری آماده مینماید و سایش پوست محل پوشک، این مشکلات را شدیدتر میکند.

بدنبال تخریب لایه های سطحی پوست شرایط برای رشد میکروبهای مختلف خصوصا قارچ کاندیدا آلبیکانس فراهم میشود و در این موارد قسمت عمقی چینها نیز گرفتار بیماری میشود. با اضافه شدن قارچ روی اگزما، جوشهای قرمز و چرکی روی پوست ضایعات و اطراف آن دیده میشود.

استفاده از پمادهای کورتون دار قوی موجب تشدید ضایعات شده و عفونتهای قارچی را عمقی تر کرده و پاسخ درمانی را تضعیف میکند (گرانولوم گلوتئال). پوشک های جاذب و یکبار مصرف موجب کاهش ریسک ابتلا به بیماری میشوند. استفاده از پودر بچه حاوی ماده تالک، دستمالهای پاک کننده و صابونهای قلیایی از دیگر عوامل تشدید کننده هستند.

راههای مراقبتی و درمانی اگزمای پوشک:

  • مهمترین اصل درمانی خشک نگه داشتن نواحی درگیر میباشد. 
  •  بطور مکرر پوشک تعویض شود و در صورت امکان چند ساعت در روز از پوشک استفاده نشده و کودک باز نگه داشته شود.
  • بعد از هر بار ادرار و مدفوع کردن, پوست ناحیه پوشک با آب و صابون های اسیدی و ملایم شسته شود. 
  • بعد از هر تعویض پوشک، پوست ناحیه با اکسید روی و یا وازلین چرب شود.
  • در صورت التهاب خفیف از کرم هیدروکورتیزون و در صورت مشکوک بودن به قارچ، از ضد قارچهای موضعی استفاده میشود.
  • در موارد شدید عفونت قارچی از ضد قارچهای خوراکی استفاده میشود.

منبع:  دکتر مرتضی حیدری متخصص پوست، مو و زیبایی