آنچه درباره لیزر موهای زائد باید بدانید

 آنچه درباره لیزر موهای زائد باید بدانید

در حال حاضر دو سیستم برای از بین بردن موهای زائد وجود دارد: سیستم های لیزری و سیستم های غیر لیزری.

سیستم های غیر لیزری شامل سیستم های نوری هستند که شامل IPL و  E_Light  میباشند.

 سیستمهای نور شدید پالسی ((intense Pulse Light:

در اصل لیزر نیستند بلکه فلش لامپ های زنون هستند که نور ناپیوسته و با چند طول موج ایجاد می کنند که قادر است اثرات گوناگون بر روی ساختارهای مختلف پوست داشته باشد و می توان با گزینش فیلتر های مناسب اثر دلخواه برای اهداف مشخص را بدست آورد.

 IPL جهت رفع موی زائد، جوان سازی، روشن نمودن لک های پوستی و همچنین آثار سطحی جوشهای صورت کاربرد دارد.  IPLبرای رفع موی زائد فقط مناسب افراد با پوست روشن و موی تیره است. با استفاده از IPL به طور کلی نیاز به جلسات درمان بیشتری (گاهی اوقات 2 تا 3 برابر) وجود دارد و یا ممکن است IPL فقط باعث کاهش ضخامت موها شود و به طور کامل مو را از بین نمیبرد.

 سیستمهای لیزری:

لیزرهای موجود جهت درمان موهای زائد شامل موارد زیر است:

 ا) سیستم لیزر الکساندرایت با طول موج 755 نانومتر

2) سیستم لیزر دایود با طول موج 800 تا 810 نانومتر

3) سیستم لیزر Nd_YAG با طول موج 1064 نانومتر

علت محبوبیت لیزرهای تخصصی تر مثل الکساندرایت و دایود این است که این لیزرها به صورت اختصاصی طول موج هایی برای تخریب موهای زائد از خود ساطع می کنند که این ویژگی نتیجه مطلوب با کمترین عوارض را به دنبال دارد.

عملکرد لیزرها برای از بین بردن موهای زائد به این صورت است که انرژی ساطع شده از منابع لیزری توسط رنگدانه موجود در ساقه مو (ملانین) جذب می شود و گرمای زیاد به سلولهای مو می دهد که باعث تخریب آنها و عدم رشد مجدد مو می شود. از آنجایی که انرژی ساطع شده رنگدانه مو را مورد هدف قرار می دهد موهای سفید که فاقد رنگدانه هستند با این روش از بین نمی روند و هرچقدر مو مشکی تر و ضخیم تر باشد ملانین بیشتری دارد که نور لیزر را بهتر جذب کرده و مو راحت تر از بین می رود و در عین حال چون ملانین در خود پوست هم وجود دارد، هرچقدر مقدار آن بیشتر باشد یعنی پوست تیره تر باشد احتمال جذب لیزر توسط پوست هم بیشتر می شود و احتمال سوختگی پوست بالا می رود.

1- لیزر الکساندرایت:

یکی از پیشرفته ترین دستگاههای لیزر دنیا برای از بین بردن موی زائد می باشد. یکی از خصوصیات منحصر به فرد این لیزر قابل تنظیم بودن طول موج(pulse duration)  و میزان انرژی برای از بین بردن مو در هر نوع پوستی می باشد. لیزر الکساندرایت دارای طول موج 755 نانومتر و در محدوده نور مرئی است. با توجه به جذب بالای ملانین در این طول موج کاربرد ویژه آن از بین بردن موهای زائد است. بعضی از کارشناسان لیزر الکساندرایت را قدرتمند ترین و پرتاثیرترین لیزر می دانند. این دستگاه ها مجهز به سیستم خنک کننده برای جلوگیری از سوزش می باشند.

2- لیزر دایود:

لیزرهای دایود به صورت پالسی و با طول موج 800 تا 810 نانومتر می باشند. جذب این طول موج در ملانین تا حدی کمتر از لیزرهای الکساندرایت و بیشتر از IPL و Nd_YAG می باشد. ولیکن آنها میتوانند در عمق بیشتری از درم نفوذ کنند و میزان بیشتری در فولیکول مو جذب گردند.

3- لیزر Nd-YAG

در این نوع لیزر از طول موج 1064 نانومتر استفاده میشود و این قابلیت را دارند که حتی در پوستهای تیره و برنزه شده که انواع لیزر و IPL ها ممنوع است به راحتی مورد استفاده قرار بگیرند.

هر تار مو طی 3 مرحله رشد می کند اما فقط در فاز فعال رشد (آناژن) تراکم ملانین به اندازه ای است که انرژی نورانی را در حد تخریب جذب می کند. از آنجاییکه در هر مقطع زمانی تعداد 1/3 موها در این فاز رشد قرار دارند لذا حداقل 4 تا 6 جلسه لیزر و به فاصله  4 تا 6 هفته برای از بین بردن موهای زائد با لیزر نیاز است البته به شرطی که فرد مشکل هورمونی نداشته باشد.

بهترین کاندیداهای لیزر موی زائد، افراد با موی تیره و پوست روشن هستند ولی امروزه با استفاده از سیستم های لیزر پیشرفته این امکان وجود دارد که حتی در پوستهای تیره و برنزه شده هم لیزر مو بدون عوارض سوختگی انجام شود و آن استفاده از سیستم Nd_YAG  می باشد ولی تعداد جلسات بیشتری نسبت به پوست روشن لازم است.

نکات و اقداماتی که قبل از لیزر باید رعایت نمود:

1) از 2 هفته قبل از شروع لیزر نباید از روشهایی که موها را از ریشه می کنند مثل اپیلاسیون و بند انداختن استفاده کرد و فقط باید موها را توسط تیغ اصلاح کرد و 1 تا 2 روز قبل از مراجعه باید موها را با تیغ شیو کرد به طوری که تنها 1 میلی متر از نوک مو از پوست بیرون باشد و در بین جلسات لیزر نیز فقط از اصلاح با تیغ استفاده شود.

 2) در صورت وجود موی زائد غیر طبیعی فرد باید از نظر مشکلات هورمونی بررسی شود. در صورت وجود مشکل هورمونی (نامنظمی سیکل قاعدگی، ریزش  موی سر با الگوی مردانه، جوشهای مکرر صورت، سابقه نازایی، کیست تخمدان یا آزمایشات هورمونی غیر نرمال) باید علاوه بر لیزر از دارو برای تنظیم هورمونها استفاده شود.

3) در صورت وجود سابقه مصرف بعضی از داروها در زمان انجام لیزر مثل داروهای کورتون، هورمونها و یا ماینوکسیدیل که منجر به ایجاد موی زاید می شوند، ممکن است لیزر کم اثر شود.

4) در صورت وجود سابقه تبخال، باید از داروی ضد تبخال استفاده شود.

5) در صورتیکه فرد با استفاده از سولاریوم یا آفتاب پوست خود را برنزه کرده باشد احتمال سوختگی و لک بدنبال لیزر بسیار زیاد است. در این افراد بهتر است لیزر تا زمان از بین رفتن رنگ به تعویق بیفتد (معمولا 1 تا 2 ماه بعد).

عوارض احتمالی لیزر موهای زائد شامل سوختگی، لک، آکنه، فولیکولیت، قرمزی و عدم پاسخ دهی مناسب به لیزر باشد. در مجموع این عوارض بسیار کوتاه مدت و برگشت پذیر هستند و با انتخاب صحیح منبع لیزری و پارامترهای درمان و تجربه پزشک معالج قابل پیشگیری و درمان هستند و با پیشرفت تکنولوژی لیزر، روز به روز از بروز  این عوارض کاسته می شود.

لیزر موهای زائد هیچ تاثیری روی باروری و غدد لنفاوی ندارد. لیزری که در ناحیه بیکینی و زیر بغل انجام می شود هیچ ارتباطی با اجزای داخل بدن مثل تخمدان و بافت سینه و غدد لنفاوی ندارد و هیچ آثار بدی نمی گذارد. این مسئله در مقالات علمی جهان مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده است که میزان نفوذ لیزر در پوست خیلی کم و در حد چند میلی متر است بنابراین اصلا به بافت های زیرین نمی رسد که بخواهد مشکلی ایجاد کند.

هرچند مدرکی دال بر صدمه به جنین وجود ندارد ولی بهتر است در بارداری لیزر موی زاید انجام نشود اما در شیردهی مشکلی ندارد. بیماریهای واگیر دار پوستی مثل زگیل ممکن است از طریق دستگاهها از فردی به فرد دیگر قابل انتقال باشند بنابراین اگر فردی مبتلا به این بیماریها باشد، استفاده از لیزر تا زمان درمان کامل بیماری باید به تعویق بیفتد. البته سر دستگاه های لیزر نیز بعد از استفاده روی یک فرد به طور کامل ضد عفونی می شوند.

لیزر موی زائد در حالت عادی باعث تیرگی پوست نمی شود مگر اینکه سوختگی پوست در یک ناحیه رخ دهد. میزان درد در افراد مختلف متفاوت است. درد لیزر در حد متوسط است و شدید نیست و می توان از پمادهای بی حس کننده نیز استفاده کرد تا دردناک نباشد.

در موارد زیر انجام لیزر توصیه نمی شود:

1) بارداری

2) کسانی که مشکل عصبی دارند و محل لیزر را مرتب دستکاری می کنندو پوست را می کنند.

3) افرادیکه برنزه کرده اند یا مجبورند مدت طولانی در تماس با آفتاب باشند.

4) در محل مورد نظر، عفونت فعال یا جوش چرکی یا زخم وجود داشته باشدو بایستی تا زمان بهبود عفونت و زخم انجام لیزر به تعویق بیفتد.

5) وجود بعضی بیماریهای پوستی مثل پسوریازیس، لیکن پلان و ویتیلیگو (برص) چون در این بیماریها احتمال پیدایش ضایعات جدید در محل لیزر وجود دارد.

6) سابقه بیماریهایی مثل لوپوس که پوست را به نور حساس می کنند.

7) سابقه مصرف آکوتان طی 6 ماه اخیر

تعداد جلسات لازم برای درمان موی زائد را نمی توان به طور قطعی تعیین کرد چون بسته به تراکم و ضخامت موها و نوع تیپ پوستی و محل درمان و زمینه هورمونی تعداد جلسات متفاوت است ولی به طور متوسط 4 تا 6 جلسه درمان، هر 4 تا 6 هفته لازم است. علایم تاثیر لیزر موی زائد شامل کاهش تعداد موها، کاهش سرعت رشد موها و نازک شدن موها می باشد. پس از کامل شدن جلسات درمان، معمولا انجام لیزر هر 6 ماه یکبار تا سالانه یکبار جهت پیشگیری از رشد مجدد موها توصیه می شود.

منبع: دکتر حمیده آقائی متخصص پوست، مو و زیبایی